Op 7 december sloegen HOGENT en Dierenartsen Zonder Grenzen opnieuw de handen in elkaar. Tijdens deze derde editie van de Youth Ideathon waagden 36 studenten hun kans om de meest creatieve en innovatieve oplossingen te bedenken om de transitie naar een veerkrachtig en duurzaam voedselsysteem van de toekomst mogelijk te maken.

Een marathon van ideeën

Gedurende de 75-minuten durende ideathon – een marathon van ideeën – gingen de jonge wetenschappers van de toekomst per team op zoek naar innovatieve antwoorden op hedendaagse voedselvraagstukken. Elk team werkte een concreet, innovatief idee uit binnen een thema naar keuze en dit volgens de methodiek van systeemdenken binnen hun vak Duurzame Ontwikkeling. Professionele begeleiding door experten uit de onderzoekswereld en het werkveld verzekerde ook de haalbaar- en opschaalbaarheid naar de toekomst toe.

Met slechts 5 minuten op de klok, pitchten de jonge HOGENT-studenten hun ideeën voor een publiek van het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO). Kunnen ze deze ervaren deskundigen die de hedendaagse voedselproductie dagdagelijks onder de loep nemen, overtuigen van hun creatieve ideeën?

En de winnaars zijn …

Stemmen maar! Via een app op hun telefoons quoteerden het publiek en een panel van experten elke pitch. De juryprijs werd in de wacht gesleept door de studenten die werkten rond duurzame visserij. Tong en pladijs worden volgens hen in de toekomst best gevangen met de pulskor. Volgens hun innovatief ontwerp worden vissen via waterstoten en elektrische pulsen van de zeebodem opgeschrikt vooraleer ze het net inzwemmen. Op die manier wordt de zeebodem niet langer vernield door de grote kettingen die vandaag via de traditionele boomkor over de bodem slepen.

De publieksprijs wisten de studenten die rond circulaire melkveehouderij werkten weg te kapen. Via kringlooplandbouw zal het melkvee van de toekomst het moeten stellen zonder geïmporteerde soja en zonder kunstmest. En ook de export naar het buitenland moet er volgens hen aan geloven. We dienen onze melkveehouderij te organiseren binnen onze eigen landsgrenzen, aldus de studenten. Haalbaar of niet, ze wisten alleszins de harten van het publiek te veroveren met hun gewaagde idee.

Winnaars Ideathon 2023: Helena H., Marie D., Mirthe V., Kaline V., Marijke V. en Lana V. onder begeleiding van Nick Schiltz, expert mariene visserij aan het ILVO. © Laura Detremmerie

De veehouderij van de toekomst in Rwanda

Rwanda kent vandaag een hogere bevolkingsdichtheid dan België, maar kampt met nog heel wat ondervoeding terwijl de vraag naar vlees zou verdriedubbelen tegen 2040. Welk productiemodel kan aan die vraag voldoen zonder de milieugrenzen te overschrijden? Het zijn de vragen die ons en HOGENT bezighouden. Als antwoord hierop lichtten wij die avond enkele lopende innovatieve projecten toe die het voedselsysteem in Rwanda klaar moeten maken voor de toekomst.

Zo maken we bijvoorbeeld gebruik van drones om varkenssperma te leveren aan onze dierenartsen verspreid over het hele land, en wel kosteloos dankzij de steun van de Rwandese overheid. Het leveren van hoogwaardig sperma is namelijk cruciaal voor het verbeteren van zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de varkensvleesproductie. Deze innovatieve dienstlevering zorgt ervoor dat zelfs veehouders in afgelegen gebieden vandaag toegang hebben tot de verbeterde genetica.  Bovendien kunnen dezelfde drones worden ingezet voor de levering van vaccins, waardoor snel kan worden gereageerd op een uitbraak van dierlijke ziekten en verdere verspreiding kan worden ingedamd.

Samen met AgroFoodNature, het onderzoekscentrum aan de HOGENT, werken we ook actief samen met 6 Rwandese ngo’s en de Rwandese universiteit om een geïntegreerd model voor kleinschalige boeren uit te werken. Hiervoor vertrekken wij van een beredeneerde vruchtwisseling, waarbij bodemvruchtbaarheid, erosiepreventie, ruwvoederproductie en de teelt van eiwitrijke gewassen vooropgesteld wordt. Via onze lokale partner, ARDI, promoten wij de rol van de bijenteelt binnen dit geïntegreerd model. Dit levert niet alleen een inkomen voor Rwandese imkers, het beschermt de resterende bossen ook van boskap en zo ook de akkers van erosie. De imkers hebben namelijk alle belang bij de talrijke plantensoorten die nectar en stuifmeel voor hun bijen voorzien. Met deze geïntegreerde aanpak worden waardeketens ontwikkeld waar de lokale gemeenschappen – en vooral de meest kwetsbare gezinnen – baat bij hebben.

Deze activiteiten, gaande van de Youth Ideathon in België alsook de projecten in samenwerking met HOGENT in Rwanda, kaderen binnen het regiobeleid van de Provincie Oost-Vlaanderen.