Wat loopt er fout?
Meer dan een miljard mensen in ontwikkelingslanden zijn afhankelijk van dieren voor hun voedsel en inkomsten. 85% van deze veehouders drinkt de melk van zijn koeien, geiten of schapen. Maar de melkproductie in Sub-Sahara-Afrika is vaak ondermaats. Terwijl een Belgische koe al gauw 20 tot 30 liter melk per dag produceert, geeft een Afrikaanse koe slechts 2 tot 3 liter. Vaak produceren de melkkoeien zelfs minder dan één liter, vooral in het droogseizoen. Dat komt dan door een tekort aan water, voer en een gebrekkige dierengezondheidszorg op het platteland.
Melk geraakt niet tot bij consument
De lokaal geproduceerde melk vindt ook moeizaam haar weg tot bij de consument. Door slechte hygiëne tijdens het melken, een gebrek aan koeling bij het transport, slechte wegen en weinig investeringen in lokale opslag- en verwerkingsbedrijfjes gaat er veel melk verloren. Hierdoor nemen consumenten hun toevlucht tot geïmporteerd melkpoeder, terwijl lokale boeren soms hun melkoverschot moeten weggooien omdat het niet op tijd tot bij de consument geraakt.
Prijzendruk in België
Maar ook in België hebben melkveehouders het niet gemakkelijk. De prijzen die ze krijgen voor hun product zijn onderhevig aan grote schommelingen en meestal niet of nauwelijks kostendekkend. Daardoor zoeken boeren vaak hun toevlucht tot schaalvergroting: meer koeien om de lage prijzen te compenseren. Of ze proberen de productiviteit van de dieren te verhogen.
Resultaat? Een landbouwmodel waar bijvoorbeeld grote hoeveelheden maïs en soja als veevoeder centraal staan. Dit werkt dan weer in belangrijke mate de ontbossing in Latijns-Amerika in de hand. Intensieve veeteelt leidt ook vaak tot een groter ziekterisico onder de dieren en een hoog preventief antibioticagebruik.
Zit het dan snor met onze melk?
In België wil Dierenartsen Zonder Grenzen consumenten bewust maken voor de problemen waar onze melkboeren mee kampen. De melksector moet veranderingen doorvoeren om een duurzame productie te kunnen garanderen. Door consequent te kiezen voor duurzame melk tegen een eerlijke prijs, kan je als consument een signaal geven.
In Afrika is het van belang dat de bevolking kiest voor lokaal geproduceerde en verwerkte melk. In Niger werkt Dierenartsen Zonder Grenzen daarom met een lokale partner aan de verbetering van de melkketen. We maken veehouders bewust voor het belang van een goede hygiëne tijdens het melken. Daarnaast ondersteunen we 30 lokale coöperatieven die zuivelproducten op de markt brengen. We helpen hen om de de kwaliteit van de melk te verbeteren en de melkproductie van de koeien te verhogen.
Pleiten voor eerlijke melk
Wervel, Biosano en Dierenartsen Zonder Grenzen vragen op Wereldmelkdag aandacht voor het belang van melk en voor de uitdagingen waarmee Belgische en Afrikaanse veehouders geconfronteerd worden. We pleiten voor maatschappelijk verantwoorde en eerlijke melk, waar boer, dier, milieu en consument samen beter van worden. Met Biodia zetten we een initiatief van lokale, eerlijke biomelk in de kijker, om te tonen dat een duurzame melkketen mogelijk is.
Laat ook je stem horen
Kom op zondag 1 juni naar Brussel om eerlijke melk te proeven. Aan de stand van Dierenartsen Zonder Grenzen op het Agoraplein maak je bovendien kans op een melkpakket. Poseer zeker ook met een witte melksnor voor onze fotograaf om te tonen dat je solidair bent met de melkboeren in het Noorden en in het Zuiden. Met de hashtag #worldmilkday vind je de foto’s nadien terug op onze Facebookpagina.
