Op 28 november, om 20u in het Vredeshuis in Gent, zullen verschillende Oost-Afrikaanse sprekers getuigen over de klimaatverandering in de droge gebieden waar ze leven. Iedereen kan met hen praten en ideeën uitwisselen tijdens een speeddate. De dag nadien, op zondag 29 november om 12u, zullen ze ook meestappen met de Klimaatmars in Oostende.
Droog niemandsland
Droge gebieden in Afrika geven vaak de indruk niemandsland te zijn tussen woestijn en vruchtbare akkers. Niets is minder waar. In deze aride en semi-aride gebieden – die 43% van het Afrikaanse continent bedekken – leven maar liefst 325 miljoen mensen van duizenden verschillende bevolkingsgroepen. Hun omgeving staat meer en meer onder druk door de klimaatverandering.
Stijgende temperaturen en veranderingen in regenval leiden er tot waterschaarste, stijging van de zeespiegel en meer extreme weersomstandigheden zoals droogtes. Klimaatwetenschappers voorspellen dat er tegen 2080 5 tot 8% meer droge gebieden zullen zijn in Afrika. Dit vormt een gevaar voor de voedselzekerheid, volksgezondheid, natuur, dierengezondheid en vrede. Anderzijds hebben deze landen onvoldoende middelen om het hoofd te bieden aan de gevolgen van de klimaatverandering.
Mobiel leven om te overleven
Mobiliteit is in Oost-Afrika dé manier om het hoofd bieden aan klimaatgrillen. Reeds eeuwenlang trekken veehouders rond op zoek naar graasland en water. Ze gebruiken hun lokale kennis over de natuur om zich te verplaatsen. Maar ze krijgen het steeds moeilijker om deze te begrijpen. De wind- en regenpatronen zijn veranderd, de rivieren drogen sneller op en de vegetatie verandert. Daarnaast bedreigen verstedelijking, bevolkingstoename, mijnbouw, intensieve landbouw en infrastructuurprojecten hun traditionele leefgebieden.
De laatste jaren slinken de watervoorraden in de droge gebieden steeds sneller. Dit zorgt voor nieuwe uitdagingen. De veehouders verplaatsen zich buiten hun normale routes. Dit zorgt ervoor dat stammen steeds vaker met elkaar in conflict gaan en vechten om de schaarse bronnen.
Vechten om water op de grens tussen Kenia en Ethiopië
Zo is de voorbije 40 jaar het Turkanameer met rasse schreden gekrompen door verdamping, minder watertoevoer van de Omorivier, irrigatie en grote damprojecten stroomopwaarts. Het meer op Ethiopisch grondgebied slonk volledig en bevindt zich nu enkel nog in Kenia. Het resultaat is een toename van conflicten rond de grens tussen beide landen.
Waterschaarste ligt aan de basis van veel conflicten, die alleen nog maar zullen toenemen. 300 miljoen mensen in Afrika worden geconfronteerd met waterschaarste. Men schat dat tegen 2050 de helft van de wereldbevolking een tekort aan water zal kennen.
De rondtrekkende veehouders in Oost-Afrika hebben zelf bijna niets bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen, die de wereldwijde klimaatverandering veroorzaken. Toch behoren ze tot de eerste slachtoffers.
Tijd voor een ambitieus klimaatbeleid
Van 30 november tot 12 december 2015 vinden in Parijs de internationale klimaatonderhandelingen plaats. Het is de 21e keer dat alle landen van de wereld samenkomen in de zogenaamde COP (Conferentie van de Partijen), georganiseerd door de Verenigde Naties. Dit jaar moet het kantelmoment worden voor het wereldwijde klimaatbeleid, het begin van een ambitieuze klimaatpolitiek, daadkrachtig en solidair.
Dierenartsen Zonder Grenzen roept de beleidsmakers op om voldoende financiering te voorzien voor duurzame ontwikkeling wereldwijd én voor aanpassingsmaatregelen aan reeds voorkomende droogtes en extreme weersomstandigheden. Geef de mensen in het Zuiden de kans zich de wapenen tegen de klimaatverandering. Het is tijd voor een klimaatbeleid dat de toekomst van de hele wereldbevolking veiligstelt.
