Op 6 april 2021 om 20u, georganiseerd in samenwerking met Wervel voor Voedsel Anders – Schrijf je hier in.

De laatste jaren neemt het klimaatbewustzijn sterk toe. De strijd tegen de klimaatverandering heeft nu ook een permanente plaats gekregen in het publieke en politieke debat. In veel van deze debatten wordt de veeteelt beschouwd als een van de hoofdoorzaken van de uitstoot van broeikasgassen (BKG) en van de aantasting van het milieu in ruime zin. De veestapel draagt inderdaad naar schatting tot 14,5% per jaar bij aan de wereldwijde BKG-uitstoot, zowel direct als indirect (IPCC, 2007). Deze uitstoot is onder meer het gevolg van processen die eigen zijn aan industriële productiesystemen. Denk maar aan veranderingen in landgebruik, de overmatige mestproductie en het berusten op fossiele brandstoffen voor de productie van kunstmest, het gebruik van landbouwmachines en transport.

Consumenten en milieu- en dierenrechtenactivisten stellen terecht dat dit systeem moet veranderen. Sommigen gaan echter verder en zijn ervan overtuigd dat de enige oplossing erin bestaat om wereldwijd volledig te stoppen met de productie en consumptie van dierlijke producten. Die opvatting laat geen ruimte voor enige nuancering van de relatie tussen vee en het milieu.

Woon onze webinar “It’s not the Cow, it’s the How” online bij

Hoe kunnen herkauwers bodems herstellen en wat betekent dat voor klimaat, water, biodiversiteit en dierenwelzijn? Kom er meer over te weten tijdens onze webinar op 6 april 2021 om 20u, georganiseerd in samenwerking met Wervel voor Voedsel Anders en Velt. Met regeneratieve boer Jos Van Reeth en professor voedselwetenschappen Frédéric Leroy is een boeiende discussie verzekerd die verder rijkt dan de doorsnee krantenkop.

Dit webinar is onderdeel van Kiemkracht, de online editie van het jaarlijks publieksfestival van Voedsel Anders en Velt.

 Schrijf je nu in: https://www.voedsel-anders.be/kiemkracht

De rol van de rondtrekkende veehouderij in milieubehoud

De cruciale rol die rondtrekkende veehouders spelen in de strijd tegen klimaatverandering en biodiversiteitsverlies, wordt te vaak over het hoofd gezien. Duurzaam beheerde graslanden hebben namelijk het vermogen om immense hoeveelheden CO₂ vast te leggen. Ze halen de CO₂ uit de atmosfeer en slaan het veilig op in de bodem, dit gedurende honderden, of zelfs duizenden jaren. Zo worden ‘s werelds graslanden, die ongeveer een derde van het landoppervlak van de aarde beslaan, reeds van oudsher duurzaam beheerd door de honderden miljoenen rondtrekkende veehouders wereldwijd.

Door het voortdurend rondtrekken met hun kuddes op zoek naar vers grasland en water, slagen de ze erin om zowel over- als onderbegrazing te voorkomen. De verplaatsingen worden zorgvuldig gepland door traditionele leiders, vertrouwend op hun eeuwenoude lokale en inheemse kennis. Gedurende hun verplaatsingen bemesten ze ook de bodem en verspreiden ze zaden, wat ook de biodiversiteit in stand houdt. Door het gras zich volledig te laten herstellen voor een volgende graasbeurt, weten deze veehouders hun graasdruk in evenwicht te houden. Zo keert ook meer organisch materiaal terug naar de bodem, waardoor een maximale hoeveelheid koolstof in de bodem wordt opgeslagen.

De rondtrekkende veehouders verdienen daarom erkenning als belangrijke spelers in klimaatmitigatie en biodiversiteitsbehoud. Wij ondersteunen de rondtrekkende veehoudersgemeenschappen in Sub-Sahara-Afrika. We helpen hen om hun gemeenschappelijke graslanden veilig te stellen en duurzaam te beheren. Tot nu toe hebben we al meer dan een miljoen hectare aan graslanden veiliggesteld. Volgens de One Health-principes zetten we ook in op de gezondheid van dier en milieu om het welzijn van de veehouders te verhogen.

Ook in ons land kan roterend begrazen inspiratie bieden

Het lerend netwerk roterend begrazen van onze partner, Wervel, toont aan dat ook in ons land een vergelijkbare vorm van begrazing kan worden toegepast. Via roterend begrazen kan je herkauwers houden met als resultaat meer biodiversiteit, meer dierenwelzijn en significante vastlegging van koolstof in landbouwbodems. De dieren regelmatig (om de paar dagen of sneller) omweiden naar een nieuw perceel geeft het gras voldoende hersteltijd. Zo wordt de grasmat meer droogteresistent, meer biodivers en legt de bodem meer koolstof vast.

De inspiratie komt uit de natuurlijke migratiepatronen van grazers in de natuur, die zich in kudde verplaatsten om zich te beschermen tegen predatoren. Ze kwamen vaak pas terug op dezelfde plek nadat het gras volledig hersteld was. Vandaag bootsen landbouwers het effect van de predator na met een elektrische draad, die op regelmatige basis verplaatst wordt. Het doel van deze agro-ecologische techniek is zowel economisch als ecologisch. Boeren besparen kosten en winnen aan voederautonomie door een zo hoog mogelijk aandeel gras in het rantsoen. Anderzijds boeken ze winst op vlak van milieu en biodiversiteit. Bovendien bevatten grasmelk en grasvlees meer gezondheidsbevorderende fytonutriënten (van Vliet et al., 2021)⁠.

De laatste jaren wordt naar dit pionierswerk vaak verwezen als Regenerative Grazing, omdat resultaten van pioniers aantonen dat dergelijk beheer de gezondheid van het ecosysteem herstelt en veerkracht opbouwt.

Bronnen:

Solomon, S. (2007, December). IPCC (2007): Climate change the physical science basis. In Agu fall meeting abstracts (Vol. 2007, pp. U43D-01).

van Vliet, S., Provenza, F. D., & Kronberg, S. L. (2021). Health-Promoting Phytonutrients Are Higher in Grass-Fed Meat and Milk. Frontiers in Sustainable Food Systems, 4(February), 1–20. https://doi.org/10.3389/fsufs.2020.555426