Zoals elke dag trekken Charline Nabintu (26) en Safi Ngomora (28) langs de meest afgelegen dorpen van Zuid-Kivu, met de fiets of met de motor. Hun missie: de kuddes van de veehouders gezond houden. Dat is niet zonder gevaar, want de regio wordt geteisterd door onveiligheid.

Maar Charline en Safi hebben nooit iets anders gekend. Al 25 jaar lang zwaaien tientallen gewapende groepen de plak in het oosten van Congo. Geweld is het dagelijkse lot van de bevolking, en dan vooral van de vrouwen. Duizenden van hen waren al het slachtoffer van verkrachting, een daad die actief wordt ingezet als oorlogswapen.

In tegenstelling tot de naburige regio’s Noord-Kivu en Ituri wordt Zuid-Kivu niet belegerd, maar de situatie is er daarom niet minder delicaat. Deze regio alleen al telt meer dan 1,2 miljoen intern ontheemden en bijna 80.000 vluchtelingen. Door conflicten, recessie en de aanhoudende effecten van de pandemie zijn de voedselprijzen hoger dan ooit. Meer dan een miljoen inwoners worden vandaag bedreigd door een voedselcrisis.

Dierengezondheid in gevaar

De onveiligheid in het oosten van Congo schrikt dierenartsen en -verzorgers af, waardoor veehouders niet anders kunnen dan zelf hun vee behandelen. © ARLETTE BASHIZI

Ondanks het belang van vee voor de bevolking schiet het dierengezondheidssysteem tekort en is de gezondheid van de kuddes in groot gevaar. Door de aanhoudende onzekerheid, de slechte staat van de wegen en de problemen met de bevoorrading van medicijnen vestigen dierenartsen en -verzorgers zich liever in stabielere regio’s. Daardoor moeten veehouders in Oost-Congo noodgedwongen zelf voor hun dieren zorgen.

Dat was ook het geval voor de familie van Charline, voordat ze de opleiding dierenverzorging kon volgen: “Ik had al vaak gezorgd voor de koeien van mijn vader”, legt de jonge vrouw uit, “maar ik had geen enkele opleiding.” Een situatie die niet zonder risico is en waar veehouders een hoge prijs voor betalen. “Vroeger behandelden de veehouders hun dieren zonder zelfs maar te weten waar ze aan leden. En soms doseerden ze de medicatie verkeerd”, aldus Charline. “Het sterftecijfer in de kuddes was dan ook erg hoog.”

Maar het gevaar is niet beperkt tot de dieren, het bedreigt ook rechtstreeks de bevolking. Als ze verkeerd behandeld worden, kunnen dieren ziekten overdragen op mensen, zoals tuberculose of andere zoönosen. Om nog maar te zwijgen van de risico’s die gepaard gaan met het verkeerde gebruik van antibiotica, dat wereldwijd 3500 doden per dag eist.

Een netwerk van dierenverzorgers in volle bloei

Charline Nabintu maakt deel uit van het netwerk van dierenverzorgers opgezet door Dierenartsen Zonder Grenzen in Zuid-Kivu. © ARLETTE BASHIZI

Vandaag vecht Charline dagelijks tegen deze problemen, net als dokter Ngomora. Allebei hebben ze een beroep gedaan op onze steun bij de opzet van lokale en private diergeneeskundige dienstverlening. Intussen telt ons netwerk al 290 dierenverzorgers in Zuid-Kivu en Tanganyika, begeleid door 22 dierenartsen. En dit netwerk is in volle bloei, want dit jaar alleen al gaan we 100 extra dierenverzorgers opleiden rond het nationaal park Kahuzi-Biéga. Dat is ook een mooie kans voor de veehouders in Zuid-Kivu, die erg weinig carrièremogelijkheden hebben.

Ruim twee jaar geleden werd Charline door haar dorpsgenoten uitgekozen om de opleiding te volgen. Daarna kreeg ze een fiets, een sproeier en medicijnen om haar activiteiten op te starten. En van dat startpakket profiteert zij niet alleen: “Sinds Dierenartsen Zonder Grenzen hier in Luvungi de veehouderij ondersteunt, merk ik echt een positieve verandering. Als een veehouder een probleem heeft met zijn vee, belt hij ons op, en dankzij onze opleiding kunnen wij de juiste behandeling voorschrijven. Als we te maken krijgen met een moeilijk geval, dan bellen we met de dierenarts, en die neemt het dan over. Nu is het sterftecijfer in de kuddes hier lager dan de voorbije jaren.”

Een honderdtal kilometer verderop, in de buurt van Katana, ziet dokter Safi Ngomora dezelfde vooruitgang in het gebied waar zij verantwoordelijk voor is: “Ik stel een duidelijke verbetering vast sinds Dierenartsen Zonder Grenzen hier opleidingen organiseert voor veehouders en dierenverzorgers. De meeste veehouders beseffen nu dat ze er alle baat bij hebben om goed voor hun kuddes te zorgen.”

Help ons de dierengezondheid in Zuid-Kivu te ondersteunen

Dit jaar krijgen in Zuid-Kivu 100 Congolezen de kans om een opleiding dierenverzorging te volgen en zich aan te sluiten bij de 290 dierenverzorgers die hier al actief zijn.

Doe een gift om ons te helpen dit netwerk van dierenverzorgers uit te breiden en de gezondheid van de veestapel in deze onrustige regio te verbeteren.

Meer weten

Ontdek de werking en de impact van de lokale en private diergeneeskundige dienstverlening die onze teams opgezet hebben in de DR Congo: download onze informatiefiche.